ایرنا نوشت:،سفر قریب‌الوقوع وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران به کابل به عنوان عالی‌ترین مقام دستگاه دیپلماسی، هم بیانگر جایگاه افغانستان در سیاست خارجی ایران است و هم پیش‌بینی می‌شود پیامدهای مثبت اقتصادی برای هر دو کشور به دنبال خواهد داشته باشد.

وزیر انرژی و آب طالبان می‌گوید که در «حکومت‌های مشارکتی و حزبی» در افغانستان برای کسب رضایت قوم یا کشور همسایه، از ساخت بندهای آب جلوگیری می‌شد.

عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفت: سیاست خارجی دولت چهاردهم در قبال افغانستان تغییر خواهد کرد؛ چندی قبل با تعدادی از اعضای کمیسیون جلسه خوبی پیش از سفر به نیویورک با رئیس‌جمهور داشتیم، در این جلسه مباحث پیرامون ساماندهی به اتباع خارحی، مسائل افغانستان، نمایندگی ویژه در این کشور و عدم تمکین هیات حاکمه افغانستان در زمینه حقابه ایران از رودخانه هیرمند مطرح شد.

مدیرمسئول پایگاه خبری تحلیلی دیار عیار گفت: امیدوارم قوه عاقله سیاست خارجی به سمتی برود که از میان طالبان و جبهه‌ مقاومت ملی افغانستان، از گروهی حمایت کند که منافع ملی ما را تامین کند و از طرفی عمق استراتژیک ما در افغانستان مورد تهدید واقع نشود.

سرکنسول ایران در کویته (پاکستان) با اشاره به مسائل زیست محیطی میان سه کشور ایران، افغانستان و پاکستان، گفت: ما محکوم و مجبور به داشتن همکاری منطقه‌ای هستیم، بدون این همکاری به نتیجه نمی رسیم، گرد و غبار تالاب بین المللی هامون بر روی افغانستان، جنوبشرق ایران و پاکستان تاثیر می گذارد، بنابراین به ناچار باید همکاری کنیم، در غیر اینصورت هر سه کشور آسیب می بینند.

بررسی مدل هیدروپلتیکی، مبتنی بر حس محرومیت نسبی، در دیپلماسی آبی ایران ـ افغانستان نشان می‌دهد که مسایل داخلی افغانستان منجر به ایجاد حس محرومیت نسبی در روابط آبی آن با ایران شده است. این حس محرومیت نسبی منجر به بروز واکنش‌ها و احساسات منفی شده است که به نوبۀ خود، بر تصمیم‌های افغانستان دربارۀ نحوۀ استفادۀ داخلی از آب‌های فرامرزی اثرگذار بوده است. حس محرومیت نسبی در درون جامعۀ افغانستان، نقش موثری در توسعۀ زیرساخت‌های آبی و تمایل دولت برای برآورده کردن انتظارهای اجتماعی در این حوزه، به‌خصوص در حوضۀ‌ آبی رودخانۀ هیرمند داشته است. هرچند هدف از این اقدام‌ها، کاهش حس محرومیت بوده است اما باعث ایجاد واکنش‌های اجتماعی و سیاسی شده و درگیری‌های لفظی احساسی و مناقشه‌های آبی را بین کشورهای حوضۀ رودخانه‌ها به وجود آورده است.

رودخانه‌های فرامرزی علاوه‌بر اینکه یک منبع آب هستند، می‌توانند مکان‌های توسعه و تولید قدرت هم باشند و هویت فرهنگی را تعریف کنند. بنابراین، این منبع برای کشورها هم می‌تواند عاملی برای همکاری و هم منبعی برای مناقشه باشد و لزوماً مناقشه در مناسبات هیدروپلیتیکی نامطلوب نیست و گاهی می‌تواند حتی تسریع‌کننده‌ای برای شکل‌دهی به همکاری هم باشد. رقابت آب بین ایالات ساحلی، هرج‌ومرج‌های سیاسی در بالادست و عدم تخصیص معقول آب بین کشورهای ساحلی سبب شده است دور از انتظار نباشد که این حوضه به یکی از ناپایدارترین حوضه‌ها فرامرزی ایران تبدیل شود.

بیست و هفتمین نشست کمیساران آب هیرمند با حضور نمایندگان ایران و افغانستان در تاریخ ۲۵ و ۲۶ بهمن ماه امسال در شهر زابل علی‌رغم پافشاری نمایندگان کشورمان بر اتخاذ تصمیمات لازم جهت رفع موانع و ارائه‌ برنامه زمانبندی رهاسازی آب برای تأمین حق‌آبه، همچون نشست‌های چند سال اخیر به دلیل همراهی نکردن و نبود اراده کافی در طرف مقابل به نتیجه نرسید.

سیاست خارجی ایران در قبال گروه غاصب طالبان پیش از تسلط آن ها بر افغانستان رویکرد نزدیک شدن به طیفی از این گروه و گذاشتن تعدادی تخم مرغ در سبد آنان را در پیش گرفت که پس از روی کار آمدن حکومت طالبان، ایران نیز سهمی از حکومت افغانستان داشته باشد تا از این طریق مسئله مناقشه آبی میان دو کشور را حل و شرایط زندگی و حضور در حکومت آینده افغانستان را برای فارس زبانان و شیعیان تسهیل کند.

رایزن فرهنگی تاجیکستان در ایران در خصوص تنش آبی میان افغانستان با ایران و کشورهای آسیای مرکزی از جمله تاجیکستان، گفت: در این حوزه تمدنی ما یک زبان داریم و دیپلماسی عمومی و اقتصادی می تواند به این امر کمک کند، حتما راه حلی یافت می شود.