آیا با باز شدن دو دریچه سد انحرافی کمال خان سیستان را به لحاظ آبی بی نیاز می کند؟!
آیا با باز شدن دو دریچه سد انحرافی کمال خان سیستان را به لحاظ آبی بی نیاز می کند؟!
در روزهای اخیر مردم سیستان روزهایی همراه با بیم و امید را سپری میکند. علیرغم‌ هشدارهای فراوان، متاسفانه بدون تحرک خاصی از جانب ایران، کشور افغانستان سدی انحرافی را بر روی رودخانه تاریخی هیرمند بنا کرد که آثار زیانبارش سال گذشته محسوس و روشن گردید.

در سال آبی جدید و در روزهای گذشته انحراف آورد رودخانه هیرمند و سیلاب های فصلی به سمت شوره زار گودزره منجر به نگرانی شد که می طلبید به عنوان اولین اقدام جلوی این انحراف گرفته شود که پیگیری هایی در این خصوص صورت گرفت و دلیل هم‌ روشن است اگر میلیون‌ ها مترمکعب آب هم در بالادست رودخانه هیرمند وجود داشته باشد هدایت خواهد شد به شوره زار گود زره و عملا هیچ آبی وارد ایران و سیستان نخواهد شد.

خوشبختانه با هوشیاری مسئولین و مطالبه مردم این خطر بزرگ با بازگشایی دریچه های سد و وعده افغانستان نسبت به عدم انحراف مسیر رودخانه بسمت گود زره رفع شد.
این‌پیگیری ها تا جایی پیشرفت که خبر از بازگشایی دریچه های سد انحرافی کمالخان ظرف ۴۸ ساعت به سوی سیستان در رسانه ها منتشر شد. این خبر بدین معنی است که مسیر آب از گود زره در مسیر اصلی در هیرمند قرار میگیرد که منتهی به سیستان می شود.
شامگاه گذشته دو دریچه این سد بازگشایی شد و سیلاب ناشی از بارندگی های اخیر در افغانستان به سمت ایران هدایت شد.
نکته مهم ظرفیت این سد می باشد، در شرایط نرمال سد کمالخان ظرفیت ذخیره سازی ۵۰ میلیون مترمکعب آب را دارد که برای رسیدن آب به سیستان و ورودش به این منطقه ۱۷۰ میلیون‌ مترمکعب نیاز است، برای سیراب شدن سیستان باید منتظر سیلاب های بعدی باشیم.
به نظر می رسد با شرایط جوی حاکم و بارندگی های آینده و همچنین اصلاح مسیر حرکت آب می توان امیدوار بود که طی هفته ها و ماه های آتی شاهد ورود آب مناسب و قابل قبولی باشیم.
مسئولین کشورمان باید یک‌ مساله مهم را مدنظر قرار دهند و آن هم تفکیک بحث حقابه هیرمند از سیلاب های فصلی ست، اگر‌بناست توافقی با طالبان صورت گیرد باید زمان‌ رهاسازی حقابه هیرمند به پس از پایان سیلاب های فصلی که معمولا خردادماه می باشد موکول نمایند، زیرا با حجم بالای سیلاب و بسته شدن مسیر انحرافی گود زره، چاره ای جز تخلیه آب پشت سد نیست و حجم آب حاصل از سیلاب نباید با حقابه توافقی رودخانه هیرمند محسوب شود.

حبیب اعلائی